بحث نظام سلامت از مجموعه سازمان­ها و مؤسساتی تشکیل شده است که به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در سه سطح پیشگیری، تشخیص و درمان به موقع و بازتوانی می­پردازند.

بحث نظام سلامت از مجموعه سازمان­ها و مؤسساتی تشکیل شده است که به ارائه خدمات بهداشتی و درمانی در سه سطح پیشگیری، تشخیص و درمان به موقع و بازتوانی می­پردازند.

حرکت این مؤسسات می‌بایست در جهتی باشد که بتوان آن­ها را در راستای پایداری مالی سوق داد؛ مسأله­ای که غفلت از آن، بسیاری از فعالیت­های خیریه‌ای و بشردوستانه را در کشور با چالش عمده مواجه ساخته است. امروزه می­توانیم موارد عدیده­ای از مراکز درمانی خیریه‌ای را شاهد بیاوریم که با صرف هزینه­های فراوان ساخته شده­اند، اما به دلیل عدم پایداری مالی از عهده‌ی تأمین هزینه­های جاری خود برنیامده و خود به عنوان مشکلی در سیستم بهداشتی و درمانی کشور مطرح شده­اند.

کمک­هایی که از سوی خیرین به مؤسسات صورت می­گیرد به گونه­های متفاوتی مانند پول نقد، واگذاری املاک، خرید تجهیزات مورد نیاز و حتی در مواردی این کمک­ها به صورت انجام کار رایگان برای مؤسسات خیریه‌ی سلامت می‌باشد، که این روش­های کمک مالی، مورد تأكيد قرار گرفته و نشان داده شد که در بسیاری از موارد افراد با مراجعه به مؤسسات خیریه به دنبال کمک هدفمند به مؤسسه در جهت خریداری تجهیزات مورد نیاز می‌باشند و یا در برخی موارد بعضی از افراد به صورت نیروی داوطلب در مؤسسه به ارائه‌ی خدمت می­پردازند. این موضوع نشان­دهنده‌ی آن است که علاوه بر وجود حس بشردوستانه برای کمک به بخش سلامت، این بینش عمیق هم وجود دارد که این کمک­ها هدفمند و در جهتی باشد که برای مؤسسه خیریه، بیشترین اثربخشی را داشته باشد.

ناکافی بودن اطلاعات مردم از سازمان­های خیریه یا به عبارتی ناتوانی در ایجاد فرهنگ و هنجاری به نام «فعالیت داوطلبانه» یا « فرهنگ سمن­ها» در جامعه و فقدان نظام جامع قانونی مرتبط با سازمان­های مردم نهاد دو موضوع اساسی می­باشند که موجب ایجاد چالش در مؤسسات خیریه در ایران می­شوند و تا راجع به این دو مورد چاره­جویی و ارائه‌ی راهکار صورت نگیرد، این مؤسسات همچنان باید وضعیتی تکراری همراه با دغدغه‌هایی مشابه را از سر بگذرانند.

«فقدان مدیریت علمی» را می­توان به عنوان عامل اصلی ناکارآمدی مؤسسات خیریه ذکر کرد. بخش­های خیریه‌ای باید بدانند که هر گونه کمکی با نیّت خیرخواهی، تا زمانی که در چهارچوب قوانین و مقررات نباشد، نمی­تواند بازدهی مطلوبی داشته باشد. خوشبختانه در سال­های اخیر و با تشکیل مجمع خیرین سلامت در سطح کشوری و در سطح استان­ها با همکاری وزارت بهداشت، گام­های مناسبی جهت هم­راستایی مؤسسات خیریه‌ی سلامت با متولیان سلامت برداشته شده­است، اما تلاش­های انجام گرفته کافی نمی­باشد و جدیت بیشتر طرفین را در این زمینه می­طلبد. ناپایداری منابع مالی مؤسسات خیریه آن­ها را در آینده دچار مشکل می­کند. مؤسسات خیریه باید با به کارگیری مدل­های نوین تأمین منابع مالی مانند انتشار اوراق وقف و ایجاد صندوق­های وقفی در جهت افزایش پایداری منابع مالی خود حرکت کنند. ضمن آن­که می­توان با فرهنگ­سازی و جلب اعتماد خیرین، زمینه به کارگیری مدیریت علمی در این مؤسسات را در راستای اعمال مدیریت مناسب­تر فراهم کرد.